Bir Bitki Durumu-Varyete

Bir bitki durumu

Varyete, variegated, varriegata pek çok söylemlerle dillendirilen bitkilerdeki bir durum biçimidir.

Variegated İngilizce bir kelime, bu kelimeyi biz Türkçe okuyunca varriegata gibi bir tabir ortaya çıkmış oluyor. Kelimenin kökenine inecek olursak aslında variegated Latince kökenli bir kelime, İngilizce de köken olarak Latince’den etkilenen dil olduğu için kelimenin kaynağı tesadüf bir durumdur.

Latince de ‘Vari’ kelimesi farklılık, değişiklik ve çoğulluk anlamına gelirken, Varriegated, bizim dilimizdeki varyete de tam olarak; *bir tür içerisinde yer alan, morfolojik yapı olarak birbirine benzeyen diğer gruplardan farklı görünüşe sahip olan, bireyler topluluğuna verilen isimdir* diye tanımlanır.

Varriegated bitkiler genel olarak kendi türlerinin özelliklerini taşısalar da en az bir morfolojik özellik bakımından diğer türlerden farklılık gösterip ayrılıyorlar. Bunun ne demek olduğunu sanırım resimli örneklerde daha iyi anlıyacağız.

Kaktüs kolleksiyonerlerinin olmazsa olmazı astrophytum ailesinin asterias alt türü. Normal şartlarda altta bulunan resimdeki bitkide sarı dalgalanmaların bulunmaması gerekiyor. Tüm bireyler yeşilken aralarındaki çok az bir nüfusun farklı bir gen diziliminden dolayı, değişik bir morfolojik yapıya bürünmesi bir varyete olayını doğuruyor.

Bitkilerin doğada normal şartlarda bulunan gen dizilimi ve seçiminde bir varyetenin oluşması, türüne ve cinsine göre değişiklik göstermekle birlikte onbinde bir veya yüz binde bir olarak gerçekleşir. Bu durum o bitkiyi hem nadir hem de farklı kılar. Haliyle de onu değerli bir bitki haline dönüştürür.

Günümüzde bu oranın olasılığını azaltmak için varyete olan bir bitkiyle, başka bir varyete bitkinin çapraz tozlaşması sağlanarak bir sonraki neslini varyete bitki olma olasılığını, doğaya nazaran arttırsak da her tohumdan yeni nesil varyete bitki elde etmek oran olarak çok yüksek değildir. Varyete kaktüsler alanında şu an dünyada Tayland çok öncü rol oynuyor.

Çoğu ülkede ve kültürde varyete bitkiler değerli görülse de bazı kültürlerde bu bitkilerin hastalıklı olduğu inancından dolayı tercih edilmediğini bir kaynakta okumuştum.

Varyete olayı çoğu hallerde kendini sarı renk olarak gösterse de beyaz, pembe, turuncu, kırmızı, mor, siyah renk çeşidinde de görülebilir.

Varyete, bitkilerde salon çiçeklerinden hoyalara ( mum çiçekleri), kaktüslerden orkidelere hemen hemen tüm ana bitki ailesini kaplayan bir yapıdır.

Varyete bir salon çiçeği Deve Tabanı ( Monstera Deliciosa Varriegata )

İlk tanımda varyete için bitkilerdeki durum dedim, bana kalırsa bu tanımı şahsi olarak canlılarda diye güncellemek isterim.

Mesela ben çocukken rahmetli dedemin koyunlarından siyah koç ve beyaz koyunun yavrusu alaca bir kuzumuz olmuştu, ona mor koyun derdik, belgesellerde Afrika savanlarında illa desen ve renk farklılığı doğuştan var olan bir yırtıcı illa odak noktası olmuştur.

İnsanlarda…

Müziği değiştirip olayı biraz magazinleştiriyorum.

*Winnie Harlow*

Kanadalı ve vitiligolu model.

Bir cilt hastalığı olan vitiligonun ilk belirtileri 3 yaşındayken fark edildi. Okula gitmeye başladığında görüntüsü yüzünden okul arkadaşlarının ona ‘zebra’ ve ‘inek’ gibi lakaplar takmasına kadar ön yargıya maruz kaldı, bundan dolayı da defalarca okul değiştirdi.

Tüm bunlardan sonra çok uzun bir süre yeryüzündeki tek vitiligolu insan olduğunu düşünse de o farklı olmanın yanlış ya da kötü olduğu algısını son yıllarda var gücüyle yıktı. Özellikle kadın olarak belli kalıpları reddetti ve herkesin kendini olduğu gibi kabul etmesi ve böyle sevmesi gerektiğini kanıtladı.

O şu an dünyadaki genç bayan modellerin çoğunun rüyası Victoria Secret in 2019 dan beri kadrolu modellerinden birisi.

Güzellik algısının yeniden güncellenmesine vesile olan, moda dünyasının seyrini değiştirip kalıpları yıkan model, farklılıkları yadırgamayıp, değer olarak gören Yaşam Takımları’nın bu haftaki bölümünde seni ağırlamaktan keyif duyduk.