Bir Bitki Topluluğu-Air Plants (Hava Bitkileri)
Bitkiler zihnimizde, bir yere sabit, kökleri toprak altında, gövdesi o alana haliyle endeksli, yeşil topluluklar olarak canlanır. Peki bu kalıplaşmış olguyu yıkacak bir topluluktan bahsetsem;
*Doğanın Özgür Bitkileri Air Plants (Hava Bitkileri)*
Alışık olunmayan yaşam tarzları nedeniyle air plantlar, son yıllarda yükselen bitki trendleri arasında yerlerini aldılar.
Baharın gelmesine daha çok var ancak ev içi dekor ve bahçe sanatları içinde farklı bir güzelliği olan air plant yani hava bitkileri henüz bu aile tanışmayan çiçek meraklıları için yetiştirilmesi en uygun bir bitki topluluğudur.
Meksika, Orta Doğu ve Güney Amerika’ya özgü olup, yaklaşık 630 farklı türü barındırırlar. Başlangıçta dediğim gibi Tillandsia topluluğundan söz ediyorum. Tüm Tillandsia’lar bir Bromeliad türüdür ancak tüm Bromeliad türleri Tillandsia (Air Plant) değildir. Yani bir bitki ailesinin tüm topluluğunu değil de sadece alt sınıfını oluştururlar. Özetle; Bromeliad bir aile iken Tillandsia cinstir.
Bu bitkilerin yetiştirilmesi çok kolaydır. Adından da anlaşılacağı gibi havayı, esintiyi ve güçlü ışığı çok sever. Durgun havası olan ve karanlık olan mekanlarda ölmeye mahkum olur.
Mekan dekorasyonunun favorileri bitkileridir. Öyle ki onları bir cam objede terrarium bütünleyici, bir deniz kabuğunun, bir seramik saksının içinde, tepetaklak ipe asılı bir mekanda yada duvara asılı ahşaba iliştirilmiş hatta canlı bir tablo olarak görmemiz mümkündür.
Air plantlar bilinenin aksine tutundukları canlı yapılardan kesinlikle herhangi bir besin almazlar yani parazit canlılar değillerdir. Botanik biliminde bu tür bitkiler epifit (epiphytic) bitkiler olarak adlandırılıyor. Hava bitkileri gibi, üzerinde yaşadıkları bitkileri yalnızca konak olarak kullanan, epifit bitkilere orkideler en bariz örneklerdir.
Işık altında fotosentez yoluyla kendi besinlerini kendileri üretebilir. Bulunduğu ortamın havasından, nemi ve besinleri kapabilecek düzeyde küçük kanalcıklara sahiptirler. Çok dikkatli baktığınızda tüm Tillandsia cinsinin ortak özelliği olan minik tüycükler yani trikomları görebilirsiniz. Trikomlar, air plantin bulunduğu iklime cinsine göre değişiklik gösterirler. İhtiyacı olan besin ve nemi bu yapıları sayesinde alırlar.
Kurak alanlarda yaşayan air plantların (xerophythes) trikomlarıyla, sulak iklimde yaşan hava bitkilerinin(mezopythes) tüycükleri tamamen farklıdır. Tillandsia Tectorum’da trikomlar çok belirgin ise, Tillandsia Ionantha türünde gözle görülmelsi daha zordur.
Bu bitkiler ana vatanlarında genellikle ağaçların dallarında ve elektrik direklerinde havadar yaşarlar. Yaprakları havadaki tozdan, üstüne konan kuşların pisliklerinden bile azot, fosfor potasyum(npk) gibi bitkiler için son derece gerekli olan besin kaynaklarını doğal yollarla alırlar.
Ev ortamında yetiştirilmeleri normalde ayda bir defa daldırma usulü ile yarım saat kadar su banyosu , yazın çok sıcaklarda haftada bu usulde sulama ve fısfısla nemlendirme olacak kadar kolaydır, ayrıca çok da dayanıklıdırlar. Kapalı ortamda nemli kalmaları onlar için mantara davetiye çıkartacağından bu aşamada esinti almaları sağlanarak kendisine gereken özen de gösterilmelidir. Yetiştirirken gerekli özeni gösterdiğiniz takdirde uzun süre sizi mutlu edecek ve birçok yavru tillandsiala sahibi olmanızı sağlayacaklardır.
Son yılların ortamı güzelleştirmek için insanlar tarafından popülerleştirilen bu bitkileri, ortamda hava bitkilerine ihtiyaç duyulmayan ama o atmosferi yaşatan topluluk için bölümü sizlere hazırladım.
Başka bir bölümde görüşmek üzere…